Noticia

10 Jul

AGENDA DE POLÍTICAS PÚBLICAS PARA RESCATAR A LAS PERSONAS MÁS EXCLUIDAS, PROPUESTA  DE LA FUNDACIÓN FOESSA[:gl]AXENDA DE POLÍTICAS PÚBLICAS PARA RESCATAR ÁS PERSOAS MÁIS EXCLUÍDAS, PROPOSTA DA FUNDACIÓN FOESSA

fOESSAINFORME «ANÁLISIS Y PERSPECTIVAS 2015»

rn

La Fundación FOESSA (Fomento de Estudios Sociales y de Sociología Aplicada) acaba de poner sobre la mesa una amplia agenda de políticas públicas prioritarias para rescatar, en términos sociales, a las personas más excluidas como consecuencia de la recesión.

rn

En el informe Análisis y Perspectivas 2015  que acaba de salir a la luz bajo el título Empleo precario y Protección social, los miembros del Consejo Científico de FOESSA alertan sobre la necesidad urgente de acometer en nuestro país una revisión completa del sistema de protección social y una inversión de recursos mucho mayor que la actual. En su opinión, es imprescindible situar la reducción de la pobreza como un objetivo explícito de un proceso de “recuperación inclusiva” que permita aprovechar una eventual recuperación económica en beneficio de los más débiles.

rn

“En un momento tan crucial de nuestra reciente historia democrática –se afirma en el preámbulo del Informe–, cuando todavía están recientes los resultados de las últimas elecciones locales y en gran parte de las autonomías en nuestro país, es necesario redoblar nuestros esfuerzos en situar a las personas y familias en peor situación en el eje principal de las políticas públicas”.

rn

“Todos los partidos políticos, independientemente de su historia, independientemente de su experiencia, de que tengan o no responsabilidad directa en la gestión de lo público, tienen ahora una nueva oportunidad de responder a las necesidades de los ciudadanos que peor lo han pasado en esta recesión”, se añade.

rnrn

Cuatro líneas de actuación

rn

La agenda de políticas públicas que propone FOESSA plantea cuatro líneas de actuación: políticas de carácter estructural,  políticas especializadas, políticas de apoyo y políticas personalizadas.

rn

Las Políticas de carácter estructural son aquellas dirigidas a reducir las tasas más elevadas de pobreza y exclusión, y a erradicar sus raíces de carácter estructural. Para ello, el objetivo básico pasa por establecer unos «mínimos vitales» irrenunciables, que deben estar garantizados por el Estado para toda la población.

rn

Para alcanzar ese objetivo se necesitarían medidas como la modificación del artículo 135 de la Constitución para subordinar cualquier otro componente del gasto público a la garantía de satisfacción de esos mínimos vitales, o reordenar el conjunto de prestaciones no contributivas, tanto de la Seguridad Social como de las Comunidades Autónomas para configurar un auténtico sistema de garantía de ingresos mínimos con cobertura para todas las personas que lo necesiten.

rn

FOESSA propone, también, nivelar las asimetrías sociales existentes con una irrenunciable política fiscal progresiva que cuantitativamente grave más a quien más tiene, así como la apuesta por la agenda para el desarrollo social en España, que permita la cohesión y la inclusión social. Este último objetivo difícilmente podrá alcanzarse si la cuantía presupuestaria de las partidas de lucha contra la exclusión no se vincula a su evolución.

rn

La atención al empleo de las personas con menor nivel educativo y de cualificación es también crucial para prevenir futuras situaciones de precariedad y pobreza.

rn

En el apartado de políticas especializadas, el informe desarrolla hasta 13 medidas que permitan solucionar las manifestaciones más preocupantes de la exclusión y que tienen que ver con la fragilidad de acceso a bienes básicos y el ejercicio derechos sociales como vivienda, educación, salud o servicios sociales, entre otros.

rn

En cuanto a Salud, urge, a este respecto, derogar el R. D. 16/2012, que restringe el derecho a asistencia sanitaria las personas extranjeras sin papeles; desbloquear el desarrollo de la Ley de Dependencia; o eliminar los copagos farmacéuticos en las rentas por debajo del umbral de la pobreza.

rn

En cuanto a la Vivienda se insiste en que perder la casa es una de las situaciones más extremas en la vida de un hogar y puede ser el camino de descenso a situaciones de profunda exclusión de las que luego sea muy difícil escapar. Por esa razón, FOESSA cree que es absolutamente imprescindible introducir cambios en la ley hipotecaria para afrontar el drama de los desahucios provocados por el impago de un contrato de hipoteca. De manera concreta, es necesario mejorar las situaciones creadas en los desahucios por impagos debidos al desempleo sobrevenido, así como seguir creando medidas que eviten la obligación de cubrir el total de la hipoteca si el bien hipotecado no tiene suficiente valor de mercado y limitar la posibilidad de que el sistema bancario traspasase los contratos de hipotecas de familias hacia los llamados «fondos buitre».

rn

En referencia a la Inmigración se señalan cuatro medidas: facilitar un reconocimiento automático del permiso de residencia por trabajo efectivo; proporcionar el reconocimiento efectivo y no condicionado a la reagrupación familiar; cerrar los centros de internamiento de extranjeros y prohibir de manera expresa las deportaciones por irregularidad administrativa, tanto «en caliente» como las sobrevenidas ya en territorio nacional; y respetar el reconocimiento efectivo del derecho a la protección internacional (asilo y refugio) para todas aquellas personas —y sus familias— cuya vida corra peligro en los países de origen.

rnrn

Apoyo a la población

rn

Ante la emergencia de nuevos problemas o el incremento puntual de los mismos en función del ciclo económico, para el Consejo Científico de FOESSA son necesarias políticas de apoyo a la población en situación de vulnerabilidad que palien los efectos de la precariedad e impidan un deterioro mayor.

rn

En este capítulo, se plantea una estrategia de actuación respecto de los empleos con bajos salarios –que revise ciertos aspectos de la reciente reforma laboral— y el diseño de un sistema que cubra realmente las necesidades de los hogares durante las transiciones laborales.

rn

Se propone, también, crear unas políticas sociales reales de apoyo a las familias, que incida sobre todo en la situación de vulnerabilidad de los menores, con apoyos como becas de comedor o la provisión, en períodos no lectivos, de fórmulas dignificadoras dirigidas a garantizar la alimentación esencial a niños y niñas menores de 16 años.

rnrn

Políticas personalizadas

rn

La agenda de propuestas finaliza con un repertorio de políticas de carácter personalizado que sirvan para afrontar la situación puntual de las personas más excluidas.

rn

En ese sentido, se recomienda la elaboración de una estrategia para la inclusión social y laboral de estas personas, mediante fórmulas de empleo adaptado, procesos de acompañamiento social o itinerarios alternativas de «activación social» para aquellos más alejados del mercado de trabajo.

rn

Una acción adecuada frente a la pobreza y la exclusión social, además, reclama un nuevo método de la intervención social que articule un desarrollo integral y solidario.

rnrn

Las personas en el centro de la agenda social

rn

Desde su creación de la mano de Cáritas, hace 50 años, la actividad de la Fundación FOESSA centrada en el análisis de la realidad social ha reflexionado también sobre la evolución de la sociedad. Por eso, no podía pasar de largo ante este momento el ciclo electoral en el que estamos inmersos. De ahí la voluntad del Consejo Científico de FOESSA de poner sobre la mesa un conjunto de propuestas que puedan ser incorporadas en la construcción de la agenda social de los partidos políticos y situar, así,  a las personas en situación de exclusión social en una posición central.

rn

Por esa razón, esa fotografía que se ofrece en “Análisis y Perspectivas 2015” no quedaría completa sin incluir las preguntas remitidas a los propios partidos políticos para conocer su opinión sobre las diferentes propuestas que la Fundación lleva tiempo poniendo en el debate público. Sus respuestas –recogidas en el capítulo “¿Qué dicen los partidos políticos a las propuestas del VII Informe FOESSA?”– articulan una discusión tan necesaria como rica en matices sobre la que habrá que seguir avanzando. Este debate se completa con un análisis comparativo sobre cuál ha sido la aportación de los propios partidos y movimientos sociales a esa agenda social.

rnrn

Otros contenidos  

rn

Los contenidos de esta nueva edición anual de “Análisis y Perspectivas” siguen una estructura similar a la de años anteriores, en torno a tres grandes secciones temáticas bajo los epígrafes “Analizamos”, “Profundizamos”  “Debatimos”.

rn

En la primera de ellas, al analizar los indicadores de la realidad social, el Informe indica que el proceso de recuperación económica no ha llegado a los hogares más pobres. Se consolida un grupo social muy numeroso que afianza la fractura social que se viene detectando a lo largo del periodo de recesión. Además, se aborda un análisis detallado de las mejoras en el empleo de este último periodo para observar si las mismas están llegando con nitidez a las personas que se encuentran en una situación peor y cuáles son algunos de los problemas estructurales de nuestro mercado de trabajo.

rn

En el apartado “Profundizamos”, los expertos de FOESSA intentan poner en valor algunos de los contenidos del VII Informe FOESSA sobre Exclusión y Desarrollo social en España 2014 que no pudieron ser abordados en el Congreso en que fue presentado, a finales de octubre pasado. En concreto, los autores llevan a cabo una mirada de género a los datos sobre pobreza y exclusión social.

rn

Por último, y siendo un tema sobre el que la Fundación quiere empezar a abrir su propia línea de investigación, se plantea un debate sobre la relación entre pobreza y ecología, su tendencia y su retroalimentación. Y se plantea una reflexión sobre cómo la tarea de afrontar el desafío de la reducción de lo que los expertos de FOESA denominan “esfera material de la economía” se ha convertido en un objetivo imprescindible.

[:gl]

fOESSAINFORME «ANÁLISE E PERSPECTIVAS 2015»

rn

A Fundación FOESSA (Fomento de Estudos Sociais e de Socioloxía Aplicada) acaba de poñer sobre a mesa unha ampla axenda de políticas públicas prioritarias para rescatar, en termos sociais, ás persoas máis excluídas como consecuencia da recesión.

rn

No informe ANÁLISE E PERSPECTIVAS 2015 que acaba de saír á luz baixo o título «Emprego precario e Protección social», os membros do Consello Científico de FOESSA alertan sobre a necesidade urxente de acometer no noso país unha revisión completa do sistema de protección social e un investimento de recursos moito maior que o actual. Na súa opinión, é imprescindible situar a redución da pobreza como un obxectivo explícito dun proceso de «recuperación inclusiva» que permita aproveitar unha eventual recuperación económica en beneficio dos máis débiles.

rn

«Nun momento tan crucial da nosa recente historia democrática «afírmase no preámbulo do Informe–, cando aínda están recentes os resultados das últimas eleccións locais e en gran parte das autonomías no noso país, é necesario redobrar os nosos esforzos en situar ás persoas e familias en peor situación no eixo principal das políticas públicas»

rn

«Todos os partidos políticos, independentemente da súa historia, independentemente da súa experiencia, de que teñan ou non responsabilidade directa na xestión do público, teñen agora unha nova oportunidade de responder as necesidades dos cidadáns que peor o pasaron nesta recesión», engádese.

rnrn

Catro liñas de actuación

rn

A axenda de políticas públicas que propón FOESSA expón catro liñas de actuación: políticas de carácter estrutural, políticas especializadas, políticas de apoio e políticas personalizadas.

rn

As Políticas de carácter estrutural son aquelas dirixidas a reducir as taxas máis elevadas de pobreza e exclusión, e a erradicar as súas raíces de carácter estrutural. Para iso, o obxectivo básico pasa por establecer uns «mínimos vitais» irrenunciables, que deben estar garantidos polo Estado para toda a poboación.

rn

Para alcanzar ese obxectivo necesitaríanse medidas como a modificación do artigo 135 da Constitución para subordinar calquera outro compoñente do gasto público á garantía de satisfacción deses mínimos vitais, ou reordenar o conxunto de prestacións non contributivas, tanto da Seguridade Social como das Comunidades Autónomas para configurar un auténtico sistema de garantía de ingresos mínimos con cobertura para todas as persoas que o necesiten.

rn

FOESSA propón, tamén, nivelar as asimetrías sociais existentes cunha irrenunciable política fiscal progresiva que cuantitativamente grave máis a quen máis ten, así como a aposta pola axenda para o desenvolvemento social en España, que permita a cohesión e a inclusión social. Este último obxectivo dificilmente poderá alcanzarse se a contía orzamentaria das partidas de loita contra a exclusión non se vincula á súa evolución.

rn

A atención ao emprego das persoas con menor nivel educativo e de cualificación é tamén crucial para previr futuras situacións de precariedade e pobreza.

rn

No apartado de políticas especializadas, o informe desenvolve até 13 medidas que permitan solucionar as manifestacións máis preocupantes da exclusión e que teñen que ver coa fraxilidade de acceso a bens básicos e o exercicio dereitos sociais como vivenda, educación, saúde ou servizos sociais, entre outros.

rn

En canto a Saúde, urxe, a este respecto, derrogar o R. D. 16/2012, que restrinxe o dereito a asistencia sanitaria as persoas estranxeiras sen papeis; desbloquear o desenvolvemento da Lei de Dependencia; ou eliminar os copagos farmacéuticos nas rendas por baixo do limiar da pobreza.

rn

En canto á Vivenda insístese en que perder a casa é unha das situacións máis extremas na vida dun fogar e pode ser o camiño de descenso a situacións de profunda exclusión das que logo sexa moi difícil escapar. Por esa razón, FOESSA cre que é absolutamente imprescindible introducir cambios na lei hipotecaria para afrontar o drama dos desafiuzamentos provocados pola falta de pagamento dun contrato de hipoteca. De maneira concreta, é necesario mellorar as situacións creadas nos desafiuzamentos por falta de pagamentos debida ao desemprego sobrevido, así como seguir creando medidas que eviten a obriga de cubrir o total da hipoteca se o ben hipotecado non ten suficiente valor de mercado e limitar a posibilidade de que o sistema bancario traspasase os contratos de hipotecas de familias cara aos chamados «fondos voitre».

rn

En referencia á Inmigración sinálanse catro medidas: facilitar un recoñecemento automático do permiso de residencia por traballo efectivo; proporcionar o recoñecemento efectivo e non condicionado á reagrupación familiar; pechar os centros de internamento de estranxeiros e prohibir de maneira expresa as deportacións por irregularidade administrativa, tanto «en quente» como as sobrevindas xa en territorio nacional; e respectar o recoñecemento efectivo do dereito á protección internacional (asilo e refuxio) para todas aquelas persoas «e as súas familias» cuxa vida corra perigo nos países de orixe.

rnrn

Apoio á poboación

rn

Ante a emerxencia de novos problemas ou o incremento puntual dos mesmos en función do ciclo económico, para o Consello Científico de FOESSA son necesarias políticas de apoio á poboación en situación de vulnerabilidade que palien os efectos da precariedade e impidan unha deterioración maior.

rn

Neste capítulo, exponse unha estratexia de actuación respecto dos empregos con baixos salarios –que revise certos aspectos da recente reforma laboral- e o deseño dun sistema que cubra realmente as necesidades dos fogares durante as transicións laborais.

rn

Proponse, tamén, crear unhas políticas sociais reais de apoio ás familias, que incida sobre todo na situación de vulnerabilidade dos menores, con apoios como bolsas de comedor ou a provisión, en períodos non lectivos, de fórmulas dignificadoras dirixidas a garantir a alimentación esencial a nenos e nenas menores de 16 anos.

rnrn

Políticas personalizadas

rn

A axenda de propostas finaliza cun repertorio de políticas de carácter personalizado que sirvan para afrontar a situación puntual das persoas máis excluídas.

rn

Nese sentido, recoméndase a elaboración dunha estratexia para a inclusión social e laboral destas persoas, mediante fórmulas de emprego adaptado, procesos de acompañamento social ou itinerarios alternativas de «activación social» para aqueles máis afastados do mercado de traballo.

rn

Unha acción adecuada fronte á pobreza e a exclusión social, ademais, reclama un novo método da intervención social que articule un desenvolvemento integral e solidario.

rnrn

As persoas no centro da axenda social

rn

Desde a súa creación da man de Cáritas, hai 50 anos, a actividade da Fundación FOESSA centrada na análise da realidade social reflexionou tamén sobre a evolución da sociedade. Por iso, non podía pasar de longo ante este momento o ciclo electoral no que estamos inmersos. De aí a vontade do Consello Científico de FOESSA de poñer sobre a mesa un conxunto de propostas que poidan ser incorporadas na construción da axenda social dos partidos políticos e situar, así, ás persoas en situación de exclusión social nunha posición central.

rn

Por esa razón, esa fotografía que se ofrece en»?Análise e Perspectivas 2015″ non quedaría completa sen incluír as preguntas remitidas aos propios partidos políticos para coñecer a súa opinión sobre as diferentes propostas que a Fundación leva tempo poñendo no debate público. As súas respostas – recollidas no capítulo «Que din os partidos políticos ás propostas do VII Informe FOESSA»– articulan unha discusión tan necesaria como rica en matices sobre a que haberá que seguir avanzando. Este debate complétase cunha análise comparativa sobre cal foi a achega dos propios partidos e movementos sociais a esa axenda social.

rnrn

Outros contidos

rn

Os contidos desta nova edición anual de «Análise e Perspectivas» seguen unha estrutura similar á de anos anteriores, ao redor de tres grandes seccións temáticas baixo os epígrafes «Analizamos», «Profundizamos» «Debatemos».

rn

Na primeira delas, ao analizar os indicadores da realidade social, o Informe indica que o proceso de recuperación económica non chegou aos fogares máis pobres. Consolídase un grupo social moi numeroso que afianza a fractura social que vén detectando ao longo do período de recesión. Ademais, abórdase unha análise detallada das melloras no emprego deste último período para observar se as mesmas están a chegar con nitidez ás persoas que se atopan nunha situación peor e cales son algúns dos problemas estruturais do noso mercado de traballo.

rn

No apartado «Profundizamos», os expertos de FOESSA tentan poñer en valor algúns dos contidos do VII Informe FOESSA sobre Exclusión e Desenvolvemento social en España 2014 que non puideron ser abordados no Congreso en que foi presentado, a finais de outubro pasado. En concreto, os autores levan a cabo unha mirada de xénero aos datos sobre pobreza e exclusión social.

rn

Por último, e sendo un tema sobre o que a Fundación quere empezar a abrir a súa propia liña de investigación, exponse un debate sobre a relación entre pobreza e ecoloxía, a súa tendencia e a súa retroalimentación. E exponse unha reflexión sobre como a tarefa de afrontar o desafío da redución do que os expertos de FOESA denominan «esfera material da economía» converteuse nun obxectivo imprescindible.

Artículos Relacionados